ลายคนอาจแปลกใจเมื่อได้เรียนรู้ว่าอิสลามไม่ได้มีเพยงแค่พิ ี ธีกรรมและศาสนกิจ หรือแค่ คำแนะนำต่างๆ ในด้านจรรยามารยาทัวไป เฉกเช่นท ่ ี่มีอยู่ในศาสนาต่างๆ เท่านัน้ อิสลามท ี่แท้จริงไม่ได้หมายถึงความต้องการทางจิตวิญญาณที่ชาวมุสลมิ แสวงหา ในมัสยิดด้วยการวิงวอนขอพรและละหมาดเท่านัน
และไม่ได้หมายถึงแค่แนวคิด ความเชื่อ และปรัชญาที่ผู้ตามใช้ ยดึมนั่ ตาม ความศรัทธาเท่านัน
เฉกเช่นที่อิสลามไม่ได้เป็ นเพียงระบบเศรษฐศาสตร์ หรือ ระบบสิงแวด ่ ล้อมแบบบรูณาการเท่านัน
ไม่ได้เป็ นเพียงหลักเกณฑ์และทฤษฎีท ี่ จะสร้างระบบ ระเบียบของสังคมเท่านัน
และไม่ได้มีเพยงจ ี รรยามารยาทและคุณลักษณะนิสัยใน การคลุกคลีกับ ผู้คนอื่น
แต่มันคือวิถีท ี่ ครอบคลมุ ในทุกด้านของชีวิต ครบทุกมิติ และแง่มมุ รวมทัง้หมดท ี่ กล่าวถึงและอื่นๆ ด้วย ขณะ เดียวกันก็ไม่ได้กีดกันเสรีภาพของมนุษย์ มากไปกว่าที่ จะ อำนวยให้พวกเขาได้รับความสะดวกสบายในการใช้ชีวิต ทังน้ ี้เพือ่ มุ่งเน้นให้ทุ่มในการคิดสร้างสรรค์ พัฒนา และสถาปนา อารยธรรม และน ี่ก็ถือว่าเป็ นหน ึ่งในความโปรดปรานท ี่อัลลอฮฺ ประทานแก่บ่าวของพระองค์ เช่นที่อัลกุรอานได้ยืนยันไว้แล้ว (อัล กุรอานบทอัล-มาอิดะฮฺ โองการท ี่ 3)
เมอื่ ตอนที่มีชายไม่ใช่มุสลมิคนหนงได้เ ึ่ หน็บแนมท่านสัลมาน อัล-ฟา ริสย์ ีซึ่งเป็ นสาวกของท่านศาสนทูต ว่า “สหายของพวกท่าน (นันคือท่าน ่ ศาสนทูตของอัลลอฮฺ) ได้สอนพวกท่านทุกเรื่องแม้กระทัง่ มารยาทในการ ปัสสาวะและอุจจาระเลยหรือ?” สาวกที่มีเกียรติท่านนี้ จงึตอบว่า “แน่นอนที่ สุด ท่านศาสนทูตได้สอนพวกเรา”แล้วท่านสัลมานก็ได้อธิบายหลักการศาสนาและ มารยาทท ี่อิสลามได้สอนเกี่ยวกับเรื่องนัน ( ้ มุสลมิ หมายเลข 262)